De schilders van de Vechtstreek

Bij WBooks publiceert de kunsthistoricus Jaap Versteegh het boek De schilders van de Vechtstreek –
verschijningsdatum 1-7-2022

De schilders van de Vechtstreek
De rivier de Vecht, die loopt van Utrecht naar Muiden, weerspiegelt al eeuwen zowel de schoonheid van de natuur als de rijkdom van de Hollandse cultuur uit het verleden. Vooral in de zeventiende en achttiende eeuw vestigden zich hier meerdere rijke families uit Amsterdam en Utrecht. Zij lieten langs de Vecht grote, indrukwekkende buitenplaatsen bouwen, vaak voorzien van lommerrijke tuinen. Dit rijkgeschakeerde landschap trok veel kunstenaars aan die de schoonheid van de Vechtstreek vastlegden in schilderijen, boeken, tekeningen en prenten.

De schilders van de Vechtstreek geeft een uitgebreid overzicht van deze kunstwerken en plaatst ze in een brede kunsthistorische context, waarbij allerlei wetenswaardigheden over zowel de kunstenaars als de locaties aan de orde komen.

Deze uitgave kwam tot stand in samenwerking met het Vechtstreekmuseum in Maarssen alwaar van 18 juli 2022 tot 18 januari 2023 de gelijknamige tentoonstelling te zien zal zijn.

Daan Wolfert, Een ramp voor de Vechtstreek – 1672-1673

Zojuist verschenen: Daan Wolfert, Een ramp voor de Vechtstreek – 1672-1673

Tijdens het rampjaar (1672-1673) viel een groot Frans leger de Nederlandse Republiek binnen. De Staten-Generaal begonnen direct met onderhandelingen. Die tijd gebruikten de Hollandse regenten om een waterlinie te realiseren die van Muiden tot aan de Biesbosch liep. Alhoewel eerder gebruikt, was water als verdedigingswapen nog nooit op zo’n grote schaal ingezet. Omdat de waterlinie dwars door de Vechtstreek liep, veranderde deze regio in één klap in de frontlinie.

Gedetailleerd beschrijft Daan Wolfert waarom steden als Muiden en Weesp niet bezet werden, maar ook hoe groot de ellende was in dorpen als Loenen, Breukelen, Abcoude en Waverveen, die wel te maken kregen met de Franse tirannie. Nadat de opmars van de Fransen gestopt was, veranderden de gevechtstactieken. Zo was er alleen nog bij de verovering van Naarden een grote veldslag, maar er waren regelmatig strafexpedities van Franse militairen en prikacties van kleine groepjes Staatse soldaten. De bewoners van de Vechtstreek werden geconfronteerd met plunderingen, brandschattingen en verwoestingen. Toen de Fransen afdropen, lieten ze een verlaten, geblakerde en kaalgeplukte Vechtstreek achter.

Daan Wolfert (1947) heeft als docent Nederlands in Utrecht en Maarssen altijd veel interesse gehad in geschiedenis. Vanaf zijn pensionering is hij vrijwilliger in Museum Slot Zuylen als gids en ook als auteur en redactielid van het Vriendenmagazine. Samen met zijn vrouw woont hij al jaren op een woonark in de Vecht.

‘Thuis heb ik nog een ansichtkaart’, Prentbriefkaarten van de Vechtstreek uit de collectie Lisman, 1900-1925

‘Thuis heb ik nog een ansichtkaart’, Prentbriefkaarten van de Vechtstreek uit de collectie Lisman, 1900-1925
Juliette Jonker-Duynstee, Edward Munnig Schmidt

‘Thuis heb ik nog een ansichtkaart, daarop een kerk, een kar met paard…’: het begin van het onvergetelijke lied ‘Het dorp’, gezongen door Wim Sonneveld. Het lied ademt de sfeer van nostalgie naar en transitie van het begin van de twintigste eeuw, de periode die in dit boek belicht wordt met zo’n 400 prentbriefkaarten uit de collectie Lisman.
Het was, nu honderd jaar geleden, een stille wereld waarin men zich hoofdzakelijk te voet verplaatste en de petroleumboer met zijn hondenkar langs de huizen ging. Maar tegelijk begon de overgang naar een nieuwe wereld, de wereld van nu. De eerste auto’s, de komst van elektriciteit en telefonie en het toegenomen gebruik van trein en fiets vergrootten de actieradius en de kennis van de mensen.
Hardcover, 256 pp., 28 x 30 cm, ISBN 9789079156511, Prijs € 24,95

Een preview van het boek alhier

Verschenen: Elsenburg, de verdwenen buitenplaats

De geschiedenis van de verdwenen buitenplaats Elsenburg in Maarssen is tevens de geschiedenis van het ontstaan van het buitenleven aan de Vecht. De rijke koopman Joan Huydecoper (1599-1661), burgemeester van Amsterdam, speelde daarbij een belangrijke rol. Hij bouwde zijn boerenhofstede de Gouden Hoeff in 1628 uit tot het buitenhuis Goudestein. In de jaren erna realiseerde hij, als projectontwikkelaar avant la lettre, nog zo’n veertig buitenplaatsen. Daarmee veranderde de heerlijkheid Maarsseveen van een boerendorp in een lustoord van buitenplaatsen. Elsenburg, ontworpen door de bekende classicistische architect Philips Vingboons, was de eerste in de reeks. Op de buitenplaatsen vonden in de loop van de tijd grote veranderingen plaats wat betreft het type huis, de leefstijl van de bewoners en de omvang en inrichting van tuinen en omliggende gronden. Deze ontwikkelingen zien we terug in het verhaal over de buitenplaats Elsenburg.

Elsenburg is een nieuwe Vecht-titel van de uitgever Verloren

De Kracht van Stichtse Vecht, landschap en cultuurhistorie

Een nieuw ‘Vechtboek’ ziet het licht: De Kracht van Stichtse Vecht, landschap en cultuurhistorie

Zeven dorpen langs de Vecht en vijf dorpen in het veen vormen samen in al hun verscheidenheid een bestuurlijke eenheid: Stichtse Vecht. Groene en tegelijkertijd monumentale long tussen de steden Utrecht en Amsterdam.
Dit rijk geïllustreerde boek neemt u in negen chronologische verhaallijnen mee in de boeiende geschiedenis van Stichtse Vecht en laat zien waar u deze ook echt kunt beleven. Het vertelt over de rijke gelaagdheid van ons cultuurlandschap. Over het ontstaan en de vroegste nederzettingen tot de bouw van kastelen en buitenplaatsen. Van de veenontginningen en de Hollandse Waterlinie, het Amsterdam-Rijnkanaal en de uitbreiding van de dorpen. Van de ontwikkeling van ons landschap tot het ‘buiten van de Randstad’ van vandaag de dag.
Informatieve teksten en veel beeldmateriaal geven een mooi overzicht in vogelvlucht van het landschap en de cultuurhistorie van Stichtse Vecht.

Opdrachtgever: Stichting het Vechtsnoer Auteurs: Steven de Clercq & Juliette Jonker-Duynstee Vormgeving: Lisa Broos Druk: Drukkerij aan de Vecht Oplage: 3.250 Verkoopprijs € 7,50 ISBN 9789062624539

Verkoop: boek- en museumwinkels Vechtstreek e.a. lokale verkooppunten Verkrijgbaar vanaf: 30 maart 2018

Kalender

Kijk ook op de home page onder Recent (rechtsboven) en onder Nieuws

Wilt u meer of minder Nieuwsbrieven ontvangen?

Raadpleeg ook de Agenda met Evenementen van het Vechtsnoer
evenals de Events-kalender van Niftarlake
en bekijk voor alle historische berichten het Kalender-archief

Januari 2019:

13 Januari – zondag – 16:00 uur tot 18.00 uur – Nieuwjaarsreceptie van Niftarlake op Huys ten Bosch, Zandweg 44 te Maarssen – Aanmelding verplicht! – alleen voor leden van Niftarlake – aanmelden bij Godelief Hofman hofman.breukelen@gmail.com en – indien nodig – opgeven als lid – receptiebijdrage 5 € p.p.

September 2018:

01 September – zaterdag – 11.00-13.30 – Vrienden van de Vecht-excursie in de Ster van Loosdrecht

Januari 2018:

13 Januari – zaterdag – 16:00 uur tot 18:00 uur – Nieuwjaarsreceptie van Niftarlake op Sterreschans te Nieuwersluis – Aanmelding verplicht! – alleen voor leden van Niftarlake – aanmelden bij Godelief Hofman hofman.breukelen@gmail.com en – indien nodig – opgeven als lid – receptiebijdrage 5 € p.p.


November 2017:

03 November – vrijdag – 13.00-18.00 – Niftarlake-symposium over Nieuwe Buitenplaatsen op Boom en Bosch te Breukelen

September 2017:

02 September – zaterdag – 10.00-14.00 – Vriendendag Vrienden van de Vecht op Kasteel Nederhorst

Mei 2017:

02 Mei – dinsdag – Jaarvergadering en -diner voor leden van Niftarlake – Aanvang borrel: 17.30 uur, aanvang vergadering: 18.30 uur en rond 19.30 uur aan tafel – Restaurant de Kampioen te Nieuwersluis – Kosten: € 37,50 incl. borrel en wijn aan tafel – aanmelden en opgeven via Niftarlake

Februari 2017:

22 Februari – woensdag – Winterlezing Naerdincklant over de Archeologie van Gooi & Vechtstreek
van 20:00-22:00 uur, zaal open 19.45 Locatie: Infoschuur, Naarderweg 103, Hilversum

Januari 2017:

14 Januari – zaterdag – 16:00 uur tot 17:30 uur – Nieuwjaarsreceptie van Niftarlake op Kasteel Loenersloot te Loenen – Aanmelding verplicht! – alleen voor leden van Niftarlake – aanmelden bij Godelief Hofman hofman.breukelen@gmail.com en – indien nodig – opgeven als lid – receptiebijdrage 5 € p.p.


 

Vechtdroom

Een zomerwandeling – gedroomd door Luuc Mur – zomer 2052 – op verzoek van de NMU – zie ook: http://jubileum.nmu.nl/ebook/#/2/

We lopen door Zuilen naar de Vecht. Het nieuwe elektrische openbaar vervoer heeft ons geruisloos naar Zuilen gebracht en vandaar willen we een wandeling gaan maken langs de Vecht. Als we doorlopen kunnen we Loenen wel halen. Veel maakt dat niet uit, overal kunnen we op de pendelbus stappen die ons naar een station brengt.

Het is een prachtige dag met heerlijk fris weer. We lopen langs de oostkant van de Vecht, het Zandpad is daar helemaal ingericht voor wandelaars en fietsers. Het oude jaagpad is in ere hersteld. Er rijdt zo nu en dan nog een auto langs als bestemmingsverkeer, maar de meeste bewoners maken gebruik van het pendelbusje die ze snel naar het openbaar vervoer brengt.

We lopen van Zuilen richting Maarssen. Van de ringweg merken we niets, tien jaar geleden is hij onder de Vecht doorgelegd. Het oude dorp Maarssen is op het eerste gezicht weinig veranderd de laatste tijd, maar schijn bedriegt. Ook deze huizen zijn nu allemaal energie-neutraal. Langs de kade liggen kleine, bij de Vecht passende bootjes. Voorbij Maarssen lopen we langs een brede berm. De berm staat in volle bloei, rode klaver en boterbloem worden afgewisseld met bloeiende grassoorten en gele ratelaar, er tussen staat een rietorchis. Langs de oever begint de gele lis te bloeien afgewisseld met valeriaan. We lopen richting Oudaen. Ons oog wordt getrokken door het water. Op het water beginnen de waterlelies te bloeien, samen met de gele plomp. Het water is prachtig helder. Fontijnkruiden en zelfs kranswieren beginnen al flink te groeien. Tussen de waterplanten is het één en al leven. Libellenlarven en allerlei torretjes scharrelen er rond.

Het prachtige kasteeltje Oudaen doemt voor ons op, goed zichtbaar van de weg. De hoge haag die er vroeger voor gestaan heeft is teruggebracht tot een redelijke hoogte, waardoor het kasteeltje weer goed zichtbaar is geworden. Kijkend over de Vecht naar het westen hebben we een open uitzicht over de polder Neermaten tot voorbij het druk bevaren Amsterdam-Rijn Kanaal. De rij windmolens die daar jaren lang heeft gestaan is opgeruimd, niet voor niets heeft het gebruik van zonne-energie de inefficiënte windmolens uit het landschap verdreven. We zien Nijenrode liggen, vroeger een universiteit, nu een centrum voor kunst en cultuur.

We beginnen dorst te krijgen en zijn aan rust toe. Dat is in Breukelen geen probleem. Op verschillende plaatsen liggen terrasjes aan de Vecht, waar het heerlijk toeven is en waar een kopje koffie uitstekend smaakt. We hebben zicht op de fraaie ophaalbrug van Breukelen. Om de beurt passeert hier het verkeer, dan van links dan weer van rechts. Het is er goed geregeld zodat de aanleg van een nieuwe brug, waar veertig jaar geleden over gekissebist werd, alleen maar geldverspilling zou hebben betekend. Na een halfuurtje stappen we weer op. We gaan op pad richting Nieuwersluis. Al lopend denken we nog even na over Breukelen. Het dorp heeft nu een prachtig centrum, de oude flats zijn opgeruimd.

Al wandelend komen we langs Nieuwersluis, vroeger werd dat gerelateerd aan gevangenissen voor soldaten of later voor boze vrouwen. Dat is veranderd sedert de oude gevangenis het nieuwe gemeentehuis van de gemeente ‘Hollandse en Stichtse Vecht’ is geworden. Bij de polder Mijnden kruist de Vecht het gebied van de Bleker-lijn, een deel van de Ecological Highway genoemd naar een staatssecretaris uit het begin van de eeuw die de durf had om te zeggen dat de ecologische hoofdstructuur niets was. Door zijn initiatief om de ecologische hoofdstructuur af te breken ontstond de mogelijkheid om de veel bredere en beter functionerende ecological highway te ontwikkelen. Dat we hier een ecological highway passeren is wel te zien, boven de Vecht vliegen de zwarte sterns op zoek naar een buit in de vorm van een visje of een libellenlarf. Ze nestelen volop in de polder hierachter. In de polder beginnen de kieviten zich alweer te verzamelen, het broedseizoen is afgelopen. Ze zijn de laatste weidevogels die er nog zijn. De honderden grutto’s zijn met hun jongen al vertrokken richting waddenkust. Door een verbeterd agrarisch beheer is de stand de laatste twintig jaar weer flink toegenomen.

We lopen flink door, na Loenen, met zijn scheve toren, gepasseerd te zijn naderen we Vreeland. De Provinciale weg loopt daar onder de Vecht door en daardoor hebben we een fraai uitzicht op de dubbele ophaalbrug. Daarachter staat het pendelbusje al te wachten. Het beeld van de dubbele brug herinnert ons aan de Vechtplassencommissie die honderd jaar heeft gestreden voor de waarden van de Vechtstreek, maar die in 2036 werd opgeheven omdat de overheid toen voldoende rekening hield met de kwaliteit van dit fraaie gebied.

Hollandse en Stichtse Vecht, 5 juni 2052

Geschreven namens de in 2036 opgeheven Commissie voor de Vecht en het Oostelijke en Westelijke Vechtplassengebied. (De Vechtplassencommissie).