2014-07-31: VPC-brief inzake Advies Energielandschappen aan GS van de Provincie Utrecht 2014-07-31
2014-04-xx: Concept-reactie VPC op studie van Ingeborg Thoral over Energielandschappen (in de provincie Utrecht): de hieronder weergegeven visie van 2014-01-02 blijft o.i. van kracht. Met name blijft de stelling van belang: om zo min mogelijk schade te veroorzaken aan de landschappelijke kwaliteiten adviseren wij voor de plaatsing van windturbines zoveel mogelijk aan te sluiten bij reeds aanwezige hoogtestructuren in de provincie. Het door Thoral genoemde Amsterdam Rijnkanaal voldoet o.i. niet aan deze voorwaarde. Het is weliswaar een lange rechte lijn, maar de nabij gelegen meanderende Vecht en het omringende kleinschalige, ‘lage’ landschap zouden door een lange lijn van hoge windmolens sterk en ongunstig worden beinvloed. Het is een gotspe om de gehele infrabundel van A2, spoor en kanaal tussen Utrecht en Amsterdam een rommelzone te noemen; dat geldt wel het minst voor de kanaal- (en Vecht-)zone in het gebied tussen Nigtevecht en Breukelen waar Thoral ‘stevig met een serie hoge windmolens zou willen uitpakken’. Gelukkig staan er zinniger voorstellen in het advies, b.v. die ten aanzien van kleinschalige biovergistings-mogelijkheden. Maar ook voor windmolens zijn er betere locaties te bedenken, zelfs in de provincie. Wat dat betreft kan het aansluiten bij ‘hogere’ verkeersknooppunten (zoals Oudenrijn) en industriegebieden mogelijkheden bieden. Hier is niet alleen sprake van een fysieke nabijheid van afnemers, maar ook van een meer directe psycho-sociale relatie: automobiliteit en industrie zijn beide mogelijk dankzij energiewinning.
Zie o.a.: http://www.heemschut.nl/buxus/docs/Notitie_grootschalige_windenergie.pdf – Stichting Duurzame Vecht – Spaar het Gein over windmolens – https://vecht.nl/wiki/index.php/Windmolens
en vooral de studie van Ingeborg Thoral over Energielandschappen (in de provincie Utrecht dd 2014-03-19: https://www.provincie-utrecht.nl/politiek-bestuur/extern-advies/adviseur-ruimtelijke-0/nieuws-0/nieuwsitems/nieuws-advies/#backlink – en https://www.provincie-utrecht.nl/contents/library/681/advies_energiels-adviseur_rk_it-low_res_lo-120114.pdf
2014-01-02: Energielandschappen in de Provincie Utrecht volgens de Vechtplassencommissie
Inleiding: Bij de kennismaking in november 2013 met de adviseur Ruimtelijke kwaliteit van de provincie Utrecht, mevrouw I. Thoral, zegde de VPC toe een visie te formuleren op voor duurzame energieopwekking geschikte locaties in (het westelijke deel van) de provincie Utrecht. In kort bestek volgen hierna enkele overwegingen en adviezen. Daarbij beschouwen wij de achtergronden en doelstellingen van de Provincie, zoals de opdracht om in 2020 50 megawatt windenergie op te wekken, als bekend. Bovendien beperkt de VPC zich tot de effecten op landschap en cultuur in haar werkgebied, globaal aan te duiden als het stroomgebied van de Vecht, tussen de steden Utrecht en Muiden inclusief de oostelijke en westelijke plassen, en de aangrenzende zones.
Algemeen: Dubbel bodemgebruik – De provincie Utrecht behoort tot een van de dichtst bevolkte en bebouwde gebieden van Nederland (en van van de wereld). Het is daarom van groot belang bij nieuwe functies primair te zoeken naar oplossingen die geen nieuwe uitbreiding betekenen van het gebruik van de schaarse beschikbare gronden. Voor verschillende energieopwekkende technologieën is dubbel grondgebruik mogelijk. Zie hierna bij Zonnepanelen.
Duurzaam financieel profijt van de energieopwekking: Momenteel zijn nieuwe technieken van energieopwekking veelal financieel aantrekkelijk gedimensioneerd ten opzichte van de gebruikelijke energiebronnen. Zo is de terugleverprijs voor door particulieren opgewekte stroom nu zodanig dat het investeren in zonnepanelen rendabel is. Het is de vraag hoe netwerkbeheerders zich zullen opstellen bij een sterke stijging van het aanbod van alternatieve stroom. Het is van belang dat de prijsstelling ook bij een toenemend aanbod van alternatieve energiebronnen en -leveranciers gunstig blijft.
Technologische ontwikkelingen op korte/middellange termijn: Met name op het terrein van de windturbines gaat de ontwikkeling van de efficiëntie van windturbines zeer snel. Waar nu met windturbines van elk 3 megawatt gerekend moet worden voor het realiseren van de opgave van de provincie om in 2020 50 megawatt stroom op te wekken zal dat binnen een paar jaar mogelijk zijn met turbines van elk 5 en zelfs 10 megawatt. Deze nieuwe turbines zijn weliswaar groter maar niet naar evenredigheid.
Windenergie: Om zo min mogelijk schade te veroorzaken aan de landschappelijke kwaliteiten adviseren wij voor de plaatsing van windturbines zoveel mogelijk aan te sluiten bij reeds aanwezige hoogtestructuren in de provincie. Voor het westelijke deel van de provincie Utrecht betekent dat het gebied in en rond de stad Utrecht. Het ligt voor de hand het industriegebied Lage Weide aan te wijzen als zoeklocatie. Voor bedrijfsgebonden relatief kleinere molens zien wij geen toepassing in het landelijke gebied.
Biomassa verwerking: Wij zien mogelijkheden voor het exploiteren van een biomassaverwerkingsinstallatie in west Utrecht. In de Vechtstreek is voldoende aanbod van voor bioverwerking geschikte grondstoffen. Wij denken bijvoorbeeld aan de buitenplaatsen en landgoederen met hun parkbossen en grasopstanden en aan de moeraszones met het vele riet. Een biomassaverwerkingsinstallatie kan goed op het industriegebied Lage Weide gebouwd worden. De grondstoffen uit de Vechtstreek kunnen eenvoudig met een volgens een dienstregeling varende schuit over de Vecht naar de installatie in Lage Weide vervoerd worden.
Zonnepanelen: Voor zonnepanelen zijn vele locaties te vinden. Zoals hiervoor aangegeven vinden wij dat primair gezocht moet worden naar dubbel bodemgebruik: zonnepanelen dus op daken, op overkappingen op parkeerterreinen (bijv. Nijenrode, het recreatieterrein bij Zandeiland 1 bij Vinkeveen), bedrijfsgebouwen, winkelcentra, geluidswallen etc. Secundair kunnen zonnepanelen worden geplaatst op percelen waar zij, bijv. met grienden, landschappelijk ingepast kunnen worden. Zonneweiden in het open (veenweide) landschap achten wij vooralsnog niet noodzakelijk en ongewenst.